مهدی زهرا (خرمشهر)

بهترین زمان برای تهذیب نفس

بهترین وقت برای تهذیب نفس، هنگام جوانی است؛ زیرا قلب جوان از لطافت بیشتری برخوردار است و به بیان احادیث همچون صفحه سپیدی است که آماده دریافت نور هدایت و یا پذیرش ظلمات گمراهی می باشد.

امام باقر علیه السلام فرمود: «ما مِنْ عَبْدٍ إلاّ وَفی قَلْبِهِ نُکْتَةٌ بَیْضآءُ فَإِذا أَذْنَبَ ذَنْبا خَرَجَ فِی النُّکْتَةِ نُکْتَةٌ سَوْدآءُ فَإِنْ تابَ ذَهَبَ ذلِکَ السَّوادُ وَإِنْ تَمادی فِی الذُّنُوبِ زادَ ذلِکَ السَّوادُ حَتّی یُغَطِّی الْبَیاضَ فَإِذا غُطِّیَ الْبَیاضُ لَمْ یَرْجِعْ صاحِبُهُ إِلی خَیْرٍ أَبَدا؛(1) هیچ بنده ای نیست مگر اینکه در قلبش نقطه سفیدی وجود دارد.

پس هر گاه گناهی را مرتکب شود، در آن نقطه سپید، نقطه ای سیاه خروج می کند. اگر توبه نماید، آن سیاهی برطرف می شود و اگر به گناهان خود ادامه دهد، آنقدر آن سیاهی زیاد می شود که تمام سفیدی قلب را می پوشاند. پس زمانی که همه آن سپیدی پوشانده شد، دیگر صاحب آن قلب به نیکی راه نمی یابد.»

امام راحل رحمه الله در این باره می فرماید: «اگر در جوانی به فکر اصلاح و ساختن خود نباشید، دیگر در پیری کار از کار گذشته است. تا جوانید فکری کنید، نگذارید پیر و فرسوده شوید.

قلب جوان لطیف و ملکوتی است و انگیزه فساد در آن ضعیف می باشد. لیکن هر چه سن بالا رود، ریشه گناه در قلب قوی تر و محکم تر می گردد، تا جایی که کندن آن از دل ممکن نیست. (2)

و لذا براى اصلاح نفس ایام جوانى سزاوارتر است ، زیرا كه هم اراده قویتر است و هم كدورت و ظلمت نفس ، كمتر است و به فطرت نزدیك تر و هم بار معصیت زیاده نشده كه جبران آن ، مشكل باشد . جوانان قدر ایام جوانى را بدانند كه این نعمت بزرگ را با غفلت نگذارند كه در ایّام پیرى اصلاح نفس بسیار مشكل است .

منبع:

1.      وسائل الشیعه، ج15، ص303 والإختصاص، ص243.

2.      مبارزه با نفس یا جهاد اکبر، ص61 ـ 60.